Tỷ lệ vàng đóng vài trò rất quan trọng cả trong toán học và nghệ thuật. Tỷ lệ vàng giúp cho đồ vật trở nên cân đối và trông hút mắt hơn nhiều dù là không phải là người thuộc chuyên môn. Vậy tỷ lệ vàng là gì? Tỷ lệ vàng trong thiết kế nội thất đóng vai trò gì? Tỷ lệ vàng trong thiết kế nội thất được ứng dụng như thế nào. Hãy cùng Hoàn Mỹ Decor khám phá ngay trong bài viết dưới đây nhé!
Có thể bạn quan tâm:
- Ý nghĩa & Nguyên tắc phối màu sắc trong thiết kế nội thất
- 35 Cách phối màu nội thất trong thiết kế – Xu hướng Hot 2024
- Vai trò & Ứng dụng của nhân trắc học trong thiết kế nội thất
Tỷ lệ vàng là gì?
Tỷ lệ vàng là một thuật ngữ trong toán học và đặc biệt trong lĩnh vực hình học. Đây là một khái niệm được áp dụng rộng rãi trong nhiều ngành như hội họa, nhiếp ảnh, sinh học, thiết kế nội thất và kiến trúc.
Khi hai đại lượng có tỷ lệ vàng, tỷ số giữa tổng của chúng với đại lượng lớn hơn bằng tỷ số giữa đại lượng lớn hơn với đại lượng nhỏ hơn. Tỷ lệ vàng thường được ký hiệu bằng ký tự “ϕ” (phi) trong bảng chữ cái Hy Lạp, được chọn để gợi nhớ đến nhà điêu khắc Phidias – người đã xây dựng Đền Parthenon.
Từ thời kỳ Phục Hưng, các nghệ sỹ và kiến trúc sư đã bắt đầu tính toán và xây dựng các tác phẩm của họ sao cho gần với tỷ lệ vàng, đặc biệt là trong hình chữ nhật vàng – tỷ lệ giữa cạnh dài và cạnh ngắn của nó chính là tỷ lệ vàng. Đồng thời, hình ngôi sao 5 cánh vàng cũng là một ví dụ khác của ứng dụng tỷ lệ vàng trong lĩnh vực này.
Tỷ lệ vàng đóng vai trò quan trọng trong thiết kế
Khi nghe về khái niệm tỷ lệ vàng ban đầu, nhiều người không thể thấy mối liên hệ giữa số liệu trừu tượng này với việc áp dụng vào cuộc sống thực. Tuy nhiên, từ thời xa xưa, các nhà khoa học đã chứng minh rằng tỷ lệ vàng có ảnh hưởng sâu sắc đến nhiều khía cạnh của cuộc sống.
Trong thiết kế nội thất và kiến trúc, tỷ lệ vàng đóng vai trò cực kỳ quan trọng, góp phần tạo nên sự hoàn hảo của một công trình kiến trúc, một không gian nội thất hài hòa và một tác phẩm mỹ thuật sáng tạo.
Nhiều người tin rằng tỷ lệ vàng như một “năng lực” tự nhiên và khi các yếu tố nghệ thuật tuân theo tỷ lệ này, bộ não con người có xu hướng cảm thấy hứng thú hơn. Có một sự tương quan tự nhiên, khi các bố cục được xây dựng với tỷ lệ vàng trong các hình chữ nhật, người xem cảm thấy thoải mái và hài lòng hơn, nhận thức được sự hài hòa và đẹp mắt của bố cục.
Có nhiều tác phẩm kiến trúc và hội họa từ thời cổ đại cho đến hiện đại, sáng tác bởi những thiên tài, mà đã sử dụng yếu tố tỷ lệ vàng. Trong quá trình phát triển xã hội của loài người, tỷ lệ vàng đã được áp dụng trong nghệ thuật và thiết kế từ hàng nghìn năm trước, thậm chí còn xa xưa hơn. Nhiều người tin rằng ngay cả các kim tự tháp Ai Cập cổ đại cũng sử dụng tỷ lệ vàng trong thiết kế của chúng.
Tỷ lệ vàng trong thiết kế nội thất
Trong lĩnh vực thiết kế nội thất, tỷ lệ vàng được áp dụng nhằm tạo sự cân bằng và hài hòa, đặc biệt là trong hình chữ nhật có tỷ lệ vàng. Tỷ lệ này có thể được sử dụng để chế tạo đồ nội thất, bài trí tương quan giữa các yếu tố với tỷ lệ cao-thấp, ngắn-dài, hay phân chia khu vực trang trí.
Tỷ lệ vàng giúp người kiến trúc sư dễ dàng hơn khi phân chia không gian, kết hợp màu sắc cân bằng và bố trí nội thất. Trong đó, nhiều kiến trúc sư thường áp dụng quy tắc 10-30-60 khi sơn và trang trí không gian. Đây là quy tắc tính toán dựa trên tỷ lệ vàng. Cụ thể, khi thiết kế nội thất, không gian chỉ nên bao gồm 3 màu: màu chủ đạo chiếm 60% không gian (thường là tường, sàn), màu chiếm 30% không gian (thường là đồ nội thất), và màu nhấn táo bạo chiếm 10% không gian (thường là đồ trang trí nhỏ).
Khi sử dụng tỷ lệ vàng trong thiết kế nội thất, cần lưu ý rằng nó nên được áp dụng một cách linh hoạt, không nhất thiết phải đạt đến độ chính xác tuyệt đối, mà chỉ cần đạt được con số gần đúng là đủ.
Tỷ lệ vàng trong bày trí nội thất
Trong thiết kế nội thất, khi nói về quy mô và tỷ lệ, chúng ta thường tập trung vào các yếu tố thiết kế lớn hơn như vị trí của đồ nội thất.
Trong trường hợp tranh treo tường, việc đạt được tỷ lệ phù hợp là vô cùng quan trọng. Theo quy tắc chung, một bức tranh treo tường nên chiếm 4/7 diện tích của bức tường. Để tính toán dễ dàng hơn, bạn có thể đo chiều rộng của bức tường và nhân với 0,75 để có kích thước lý tưởng cho chiều rộng của bức tranh.
Tỷ lệ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc xem xét vị trí của các đồ trang trí khác. Nếu muốn tạo ra độ tương phản bổ sung, bạn có thể thử sắp xếp các đồ trang trí với các độ cao và hướng khác nhau. Nên sắp xếp các đồ trang trí này thành nhóm số lẻ, điều này sẽ tăng tính thẩm mỹ của không gian nội thất.
Tỷ lệ vàng trong kiến trúc
Trong lĩnh vực kiến trúc, tỷ lệ vàng đã có quá trình hình thành và phát triển từ rất lâu. Nó là một tỷ lệ tượng trưng cho sự thẩm mỹ và cân đối tự nhiên trong tạo hóa. Các họa sỹ và kiến trúc sư từ lâu đã hiểu về việc cân đối kích thước các chi tiết trong công trình hay các bức vẽ để tạo nên sự hài hòa.
Sự xuất hiện của tỷ lệ vàng có nguồn gốc từ một công trình kiến trúc nổi tiếng là đền Parthenon tại Hy Lạp. Đền Parthenon là một ngôi đền dành để thờ thần Athena, được xây dựng vào thế kỷ thứ 5 trước Công nguyên tại Acropolis. Nó là một trong những công trình kiến trúc tiêu biểu của Hy Lạp cổ đại và được coi là thành tựu kiến trúc vĩ đại của Hy Lạp.
Các tác phẩm điêu khắc trang trí trong đền được chế tác từ đá cẩm thạch trắng, đại diện cho đỉnh cao của nghệ thuật Hy Lạp cổ đại. Đền Parthenon không chỉ là biểu tượng của sự kết thúc thời kỳ Hy Lạp cổ đại và chế độ dân chủ ở Athena, mà còn được đánh giá là một trong những công trình văn hóa vĩ đại nhất trên thế giới.
Ngoài ra, áp dụng tỷ lệ vàng là rất quan trọng trong thiết kế nội thất, tuy nhiên, không phải lúc nào cũng có thể áp dụng hoàn hảo 100%. Các chủ nhân căn nhà có thể linh hoạt thực hiện vài điều chỉnh để phù hợp với không gian sống của mình. Đôi khi, không nên cố gắng sắp xếp các phòng theo đúng tỷ lệ chính xác, mà thay vào đó, hãy tin tưởng vào bản năng và trực giác của mình. Bởi vì bạn là người thưởng thức không gian sống của mình, không phải ai khác!
♻️ Cập nhật lần cuối vào 19 Tháng Tư, 2024 by KTS: Phương Lan